Russische etudes

Etudes zijn oefenstukjes. Maar in handen van grote componisten ontstijgen ze dat label soms en ontpoppen zich tot grote kunst. De Israëlische meesterpianist Boris Giltburg speelt vanavond een verzameling van zulke kostbare kleinodiën uit Rusland, het land waar hij geboren is.

Pianofijnproevers kunnen hun hart ophalen aan de veelheid aan kleuren en technieken die langskomen. Giltburg heeft een bijzondere band met de muziek van Sergej Rachmaninov. Zijn Derde pianoconcert speelde hij toen hij in 2013 de prestigieuze Koningin Elisabethwedstrijd won.

In zijn Études-Tableaux verklankte Rachmaninov visuele indrukken die hem waren bijgebleven. Hij laat ze afwisselend melancholisch, temperamentvol en lyrisch klinken. Sergej Prokofjev was pas achttien toen hij zijn Vier etudes schreef: virtuoze pronkstukken waarin zijn kenmerkende hoekige stijl al hoorbaar is. Ook Aleksandr Skrjabin componeerde de Études op. 8 als jongeling. Vooral de twaalfde is berucht – het was een favoriete toegift van de legendarische pianist Vladimir Horowitz. Maar Gilburg laat zijn lamp juist schijnen over enkele andere etudes, waarin sfeer en emotionele lading de boventoon voeren. Ook moeilijk, en minstens zo mooi.